NIE MAM JUŻ SIŁY… ANI OCHOTY –
CICHY PROBLEM KOBIET PRZYTŁOCZONYCH ŻYCIEM

Obecnie kobieta to często mistrzyni logistyki: prowadzi dom, opiekuje się dziećmi i rodzicami, pracuje zawodowo, dba o relacje – równocześnie odkładając własne potrzeby „na potem”. W tym maratonie zmęczenia i stresu łatwo przegapić subtelne sygnały wysyłane przez ciało: bezsenność, drażliwość, spadek energii, a także obniżone libido. Utrata zainteresowania bliskością seksualną nie jest „fanaberią”, lecz realnym, częstym i silnie wpływającym na jakość życia objawem przeciążenia.

Obraz kobiety sukcesu w XXI wieku bywa złudny. Z jednej strony pełna energii, zadbana, samodzielna – z drugiej, przemęczona, stale pod presją, z kalendarzem wypełnionym po brzegi. To przemęczenie fizyczne i psychiczne z czasem odbija się na zdrowiu – w tym na zdrowiu seksualnym. Dla wielu kobiet spadek libido to pierwsza oznaka, że ciało i psychika nie nadążają za tempem życia.

Zmęczenie, stres, chroniczne napięcie emocjonalne, poczucie przeciążenia obowiązkami i braku równowagi w relacjach – wszystko to może sprawiać, że bliskość fizyczna przestaje być źródłem radości, a staje się kolejnym „zadaniem do wykonania”. Co gorsza, wiele kobiet nie rozmawia o tym ani z partnerem, ani z lekarzem – wstydząc się lub umniejszając wagę swoich potrzeb.

Zygmunt Freud, twórca pojęcia libido, zdefiniował je jako „energię, postrzeganą jako ilościowa wielkość wszystkich instynktów miłości”. Uważał, że libido pochodzi z nieświadomej części naszej psychiki, która kieruje się instynktami i dąży do natychmiastowego zaspokojenia potrzeb – takich jak głód, pragnienie czy potrzeba bliskości. To właśnie ta pierwotna siła napędza nasze zachowania i pragnienia (1).

Obniżony popęd seksualny oznacza, że potrzeba bliskości spada poniżej naszej indywidualnej normy. Może to objawiać się brakiem fantazji erotycznych, zmniejszoną chęcią na pieszczoty czy utratą satysfakcji z seksu. To najczęstszy, a zarazem najrzadziej diagnozowany problem seksualny kobiet.

Libido wynika ze współdziałania trzech filarów: biologicznego, motywacyjno-afektywnego oraz poznawczego. Dlatego jego spadku nie da się wytłumaczyć wyłącznie zmianami hormonalnymi – to znacznie bardziej złożony proces.

Badania z udziałem 80 kobiet — przed- i pomenopauzalnych z niskim libido oraz zdrowych rówieśniczek — pokazały, że to właśnie androgeny (całkowity i wolny testosteron oraz DHEA-S) są kluczowym biologicznym paliwem pożądania. Ich niskie stężenia wiązały się z gorszymi wynikami we wszystkich kluczowych domenach FSFI: pożądaniu, pobudzeniu, lubrykacji i orgazmie. Po menopauzie naturalny spadek androgenów, potęgowany czasem wzrostem prolaktyny („hormon hamulca ręcznego”), dodatkowo uszczupla rezerwy motywacyjne i obniża wrażliwość nerwową i genitalną na bodźce (2). Inne badania pokazują z kolei, że zdrowie psychiczne, przewlekły stres, bezsenność, jakość relacji, poczucie wsparcia partnera, a także wykształcenie i codzienne obciążenia domowymi obowiązkami mogą ważniej kształtować funkcję seksualną niż sama menopauza. Depresja, lęk czy konflikty w związku wyciszają motywacyjno-afektywny filar libido, a ból przy współżyciu lub dyspareunia – filar poznawczy, zmieniając skojarzenie „seks = przyjemność” na „seks = kolejny stres”(3).

Prospektywne badania populacyjne wykazały, że częstość spadku pożądania rośnie z 27 % u kobiet po czterdziestce do niemal 47 % po pięćdziesiątce; trudności orgazmiczne sięgają 30 %. Co istotne, w największym projekcie Women’s Health Across the Nation (SWAN) aż 40 % respondentek deklarowało problemy z libido, ale tylko nieliczne szukały pomocy lekarskiej. (4,5)

Popęd seksualny to złożony mechanizm, zależny od interakcji między hormonami, psychiką, stylem życia, relacją z partnerem i ogólnym stanem zdrowia. U kobiet ogromną rolę odgrywają zmiany hormonalne – zwłaszcza w okresie okołomenopauzalnym i menopauzalnym. Spadek poziomu estrogenów i testosteronu może prowadzić do zmniejszenia pożądania, suchości pochwy, bólu podczas stosunku i trudności z osiągnięciem orgazmu.

• Stres i przeciążenie psychiczne – długotrwałe podwyższone napięcie aktywuje układ współczulny i podnosi kortyzol, co tłumi popęd seksualny i utrudnia skupienie się na przyjemności.
• Zły obraz ciała – negatywne myślenie o własnym wyglądzie osłabia pewność siebie, przez co kobieta w sypialni częściej kontroluje, „jak wygląda”, zamiast przeżywać doznania.
• Zmęczenie i brak snu – niedobór regeneracji obniża poziom dopaminy i testosteronu, zwiększa drażliwość i pozostawia po prostu zbyt mało energii na aktywność seksualną.
• Depresja lub lęk – zaburzenia nastroju zmniejszają napęd i zdolność odczuwania przyjemności (anhedonię), a myśli lękowe dodatkowo utrudniają odprężenie się podczas zbliżenia.
• Nierozwiązane konflikty w związku – skrywane urazy i brak zaufania podkopują poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego, które stanowi podstawę zdrowej intymności.
• Brak komunikacji w sferze intymności – gdy partnerzy nie rozmawiają o potrzebach i granicach, łatwo o rozczarowanie i błędne interpretacje, co stopniowo wygasza pożądanie.
• Trauma (np. przemoc seksualna) – wspomnienia traumatycznych zdarzeń mogą wywoływać flashbacki, napięcie lub zamrożenie ciała, blokując naturalną reakcję pobudzenia.
• Przyjmowanie niektórych leków (antydepresanty, leki hormonalne) – pewne substancje farmakologiczne obniżają poziom dopaminy lub zmieniają gospodarkę hormonalną, co ubocznie redukuje libido i utrudnia osiąganie orgazmu.Warto pamiętać: popęd seksualny nie jest „automatyczny” – u kobiet często potrzebuje emocjonalnego gruntu, poczucia bezpieczeństwa, odpoczynku i akceptacji siebie.

Zamiast traktować spadek libido jako „kobiecą fanaberię” lub temat, o którym się nie mówi – warto go oswoić i potraktować jak każdy inny aspekt zdrowia. Ignorowanie problemu może prowadzić do narastającej frustracji, poczucia winy, oddalenia w związku i utraty pewności siebie.

Dlatego kluczowe jest:

• uświadomienie sobie, że problem istnieje i nie jest wstydliwy,
• rozmowa – z partnerem, lekarzem, terapeutą,
• zrozumienie własnych potrzeb i ograniczeń,
• szukanie profesjonalnej pomocy, jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 6 miesięcy.

Utrata libido to nie „problem w sypialni”. To często sygnał głębszego dysbalansu – fizycznego, emocjonalnego, hormonalnego. W społeczeństwie, które premiuje wydajność, zapominamy, że kobieta potrzebuje przestrzeni dla siebie: na odpoczynek, oddech, bycie „po prostu”. Intymność – zarówno seksualna, jak i emocjonalna – nie jest luksusem, ale naturalną potrzebą. Zaniedbanie jej ma swoje konsekwencje.

Wybrane składniki roślinne takie jak: koniczyna czerwona, niepokalanek, aswagandha, potrafią jednocześnie łagodzić typowe dolegliwości okresu menopauzy i wspierać kobiece libido, poprawiając ogólny komfort życia. Dzięki zmniejszeniu uderzeń gorąca, drażliwości i napięcia hormonalnego ułatwiają one powrót do równowagi psychofizycznej, sprzyjającej otwartości na bliskość. Takie holistyczne działanie staje się cennym wsparciem dla kobiet, które pragną zachować satysfakcję seksualną mimo naturalnych zmian okołomenopauzalnych.

Czerwona koniczyna (Trifolium pratense) — naturalne źródło izoflawonów (fitoestrogenów). Tradycyjnie stosowana, by wspierać kobiecą równowagę hormonalną i komfort w okresie przekwitania (6).

Szałwia lekarska (Salvia officinalis) — to roślina, która także wykazuje działanie estrogenne. Dodatkowo uspokaja i chroni komórki przed przedwczesnym starzeniem. Znana z zawartości olejków eterycznych i polifenoli; przyczynia się do utrzymania komfortu termicznego oraz ogólnego dobrego samopoczucia (7).

Shatavari (Asparagus racemosus) — adaptogen ceniony w Ajurwedzie jako roślina wspierająca energię i witalność kobiet w różnych fazach życia (8).

Ashwagandha (Withania somnifera) — tradycyjnie wykorzystywana do wspierania odporności na stres oraz naturalnej regeneracji organizmu (9).

Koper włoski (Foeniculum vulgare) — aromatyczna przyprawa, która wspiera komfort trawienny i dobrą kondycję kobiecego organizmu (10).

Cykoria podróżnik (Cichorium intybus) — źródło inuliny; pomaga zadbać o pracę jelit i gospodarkę wodną ciała (11).

Niepokalanek pospolity (Vitex agnus-castus) — ceniony w tradycyjnej fitoterapii kobiet, wspiera komfort w okresie menopauzy i PMS, a zarazem sprzyja dobremu samopoczuciu, prawidłowym funkcjom poznawczym i pamięci. (12).

https://herbeo.pl/klimakterium-wszystko-co-powinnas-wiedziec-o-menopauzie

Błonnik akacjowy (Acacia seyal) — naturalny prebiotyk, korzystnie wpływa na równowagę mikroflory jelitowej, która z kolei wspiera dobre samopoczucie (13).

EstroBalans to niehormonalny suplement diety opracowany przez Herbal Monasterium, łączy 8 standaryzowanych ekstraktów roślinnych pozyskiwanych zgodnie z rygorystycznymi normami jakości, aby wspierać równowagę hormonalną i codzienne samopoczucie kobiet w okresie okołomenopauzalnym bez użycia syntetycznych hormonów. W ramach obserwacyjnego badania ankietowego prowadzonego od 1 października do 31 grudnia 2024 r. zebrano 122 kwestionariusze, z których 93 spełniły kryteria analizy; kolejne ankiety napływają z gabinetów lekarskich. Po 8–12 tygodniach suplementacji EstroBalansem kobiety w wieku 35–68 lat odnotowały średni spadek natężenia kluczowych objawów menopauzy o 4–5 punktów w skali 1–10, a ponad 80 % zgłosiło znaczną redukcję uderzeń gorąca, nadmiernego pocenia się, drażliwości i bezsenności oraz poprawę energii, nastroju i – u części badanych – libido. Profil bezpieczeństwa oceniono jako bardzo dobry co czyni EstroBalans naturalną alternatywą lub uzupełnieniem terapii łagodzących objawy menopauzy.

Informacje podane na tej stronie służą wyłącznie celom edukacyjno-informacyjnym i nie powinny być użyte do diagnozowania lub leczenia jakiejkolwiek choroby czy schorzenia. W przypadku konieczności diagnozy lub leczenia należy skonsultować się z lekarzem.

Bibliografia:
1. Petric, Domina. „The introvert-ambivert-extrovert spectrum.” Open Journal of Medical Psychology 11.3 (2022): 103-111.
2. Turna, B., Apaydin, E., Semerci, B. i in. Kobiety z niskim libido: korelacja obniżonego poziomu androgenów ze wskaźnikiem funkcji seksualnych u kobiet. Int J Impot Res 17 , 148–153 (2005).
3. Hallstrom T, Samuelsson S. Changes in women’s sexual desire in middle life: The longitudinal study of women in Gothenburg. Arch Sex Behav 1990;19(3):259–68.
4. Third Annual Female Sexual Function Forum: New Perspectives in the Management of Female Sexual Dysfunction. 26–29 October 2000: Boston; Massachusetts. http://www. medscape.com/viewarticle/408933 in press
5. Harlow SD, Crawford S, Sommer B, Greendale Gail. Selfdefined menopausal status in a multi-ethnic sample of midlife women. Maturitas 2000;36:93–112.
6. Myers SP., Effects of a standardised extract of Trifolium pratense (Promensil) at a dosage of 80mg in the treatment of menopausal hot flushes: A systematic review and meta-analysis. Phytomedicine, 2017.
7. S. Bommera ,P. Klein, A. Suter First Time Proof of Sage’s Tolerability and Efficacy in Menopausal Women with Hot Flushes,A. Vogel Bioforce AG, CH-9325 Roggwil, Switzerland, December 17, 2010 / Published online: 16 May, 2011
8. S. Velavan, KR. Nagulendran, R. Mahesh and V. Hazeena Begum, The Chemistry, Pharmacological and Therapeutic Applications of Asparagus racemosus- A Review, Pharmacognosy Reviews, Vol 1, Issue 2, Jul-Dec, 2007
9. Gopalu Ś., Ajgaonkar A.,Kanchi P., Kaundinya A., Thakare V., Chauhan S., Langade D., Effect of an ashwagandha (Withania Somnifera) root extract on climacteric symptoms in women during perimenopause: A randomized, double-blind, placebo-controlled study
10. Badgujar S. B., Bandivdekar H. A., Patel V. V. (2014) Foeniculum vulgare Mill: A Review of its botany, phytochemistry, pharmacology, contemporary, application and toxicology. Hindawi.
11. Gibson G.R., Roberfroid M.B., 1995. Dietary modulation of the human colonic microbiota – Introducing the concept of prebiotics. J. Nutr. 125, 1401-1412
12. Haider, A., Spellman, C., & Mok, M. (2017). Prolactin-Secreting Microadenoma Masked By A Herbal Product, Agnus-Castus. AACE Clinical Case Reports, 3(1), e51–e53 Ahangarpour, A.,
13. Slavin J. Fiber and prebiotics: mechanisms and health benefits. Nutrients. 2013 Apr 22;5(4):1417-35. doi: 10.3390/nu5041417. PMID: 23609775; PMCID: PMC3705355.